
Europa narażona na epidemie dengi
7 kwietnia 2016, 09:28Ocieplający się klimat powoduje, że Europa jest coraz bardziej narażona na rozprzestrzeniania się chorób roznoszonych przez komary, szczególnie na dengę. Do takich wniosków doszli naukowcy ze szwedzkiego Uniwersytetu Umea.

Migracja ze Stepu Pontyjskiego była migracją mężczyzn
23 lutego 2017, 10:29Przed 5000 lat doszło do wielkiej migracji ze Stepu Pontyjskiego na teren Europy. Najnowsze badania genetyczne wskazują, że wśród migrujących niemal nie było kobiet. Tymczasem 4000 lat wcześniej, podczas fali migracji, wraz z którą do Europy trafiło rolnictwo, bogato reprezentowane były obie płci

Język skandynawskich łowców-zbieraczy trafił do indoeuropejskiego
2 października 2017, 13:24Przed około 5000 lat do Europy napłynęli przedstawiciele kultury grobów jamowych. Była to jedna z najważniejszych migracji w dziejach starego kontynentu. Przybysze przynieśli ze sobą bowiem tak ważne innowacje jak wozy zaopatrzone w koła oraz produkcję żywności z mleka. Przynieśli też ze sobą nowy język. Z czasem protoindoeuropejski zdominował Europę i od niego pochodzą języki, których używamy.

Szwedzi znaleźli ojczyznę europejskich megalitów
13 lutego 2019, 11:46Stonehenge to najsławniejsza z europejskich struktur megalitycznych, ale nie jest jedyną. Na Starym Kontynencie istnieje około 35 000 takich budowli, które były wznoszone mniej więcej w latach 4500–2500 przed Chrystusem.

Krzyżowcy kształtowali historię, ale nie genom mieszkańców Bliskiego Wschodu
19 kwietnia 2019, 05:06W średniowieczu setki tysięcy mieszkańców Europy migrowało na Bliski Wschód, by wziąć udział w krucjatach. Wielu z nich na stałe osiadło na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego. Grupa naukowców z Wellcome Sanger Institute, University of Cambridge, Bournemouth University, Uniwersytetu w Leuven oraz Instytutu Orientalistyki w Bejrucie postanowiła pogłębić wiedzę o krucjatach, badając DNA osób, biorących w nich udział.

Aborygeni - twórcy najstarszej cywilizacji
23 września 2016, 09:17Australijscy Aborygeni stworzyli pierwszą wciąż istniejącą cywilizację na Ziemi. Takie wnioski płyną z badań DNA, dzięki którym udało się cofnąć początki cywilizacji Aborygenów do ponad 50 000 lat temu.

Ludzie pojawili się w Australii o 15 000 lat wcześniej
20 lipca 2017, 10:26Do niedawna najstarszymi dowodami na osadnictwo człowieka w Australii były liczące 50 000 lat kamienne narzędzia znalezione w skalnym schronieniu na północy kraju. Teraz Chris Clarkson i jego koledzy z University of Queensland natrafili na artefakty, których wiek ocenili na 65 000 lat

Ludzie wyszli z Afryki „błękitnymi autostradami”?
21 marca 2024, 12:59Człowiek współczesny wielokrotnie opuszczał Afrykę, jednak globalnej ekspansji z Czarnego Lądu dokonał mniej niż 100 000 lat temu. Według części uczonych, nasi przodkowie wykorzystali wówczas „zielone korytarze”, które utworzyły się w wilgotnych okresach. Było tam wystarczająco dużo zasobów, przede wszystkim pożywienia, by duże grupy ludzi mogły bezpiecznie opuścić Afrykę. Autorzy najnowszych badań uważają, że ludzie mogli wędrować też „błękitnymi autostradami”, utworzonymi przez rzeki okresowe.

Wielkie modele językowe (LLM) generują język podobnie jak ludzie
15 maja 2025, 08:33Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego i Allen Institute for AI ze zdumieniem zauważyli, że wielkie modele językowe (LLM) – takie jak używane np. przez ChatGPT – generalizują wzorce językowe podobnie jak ludzie, poprzez analogie a nie ścisłe trzymanie się zasad. Badacze postanowili sprawdzić, na ile prawdziwe jest powszechnie panujące przekonanie, że LLM generują swoje wypowiedzi na podstawie obowiązujących zasad, które wydedukował z danych treningowych. Tymczasem okazało się, że – podobnie jak ludzie – modele językowe posługują się przykładami i analogiami podczas tworzenia nieznanych sobie słów.

Homo sapiens od dziesiątków tysięcy lat unikają rozmnażania się wśród krewnych
6 października 2017, 10:01Wydaje się, że Homo sapiens już przed 34 000 lat zdawali sobie sprawę z niebezpieczeństw krzyżowania się wśród bliskich krewnych i stworzyli zadziwiająco złożoną sieć społeczną, która pozwalała na uniknięcie tego problemu.